Zadanie II

Oznaczanie ilościowe polifenoli w ekstraktach z owoców

Po ekstrakcji związków z materiału biologicznego otrzymane preparaty (ekstrakty) są mieszaniną różnych związków rozpuszczonych w rozpuszczalniku użytym do wymywania.

Pierwszym krokiem badań powinna być zatem charakterystyka jakościowa i ilościowa tych roztworów. Charakterystykę jakościową można przeprowadzić na wiele różnych sposobów, z których jednym z najłatwiejszych jest chromatografia cienkowarstwowa (TLC, ang. Thin Layer Chromatography). Chromatografia jest techniką wykorzystującą różnice w poruszaniu się składników mieszaniny w układzie dwóch faz, w których jedna nie zmienia swego położenia (faza nieruchoma, stacjonarna), druga zaś porusza się względem pierwszej w określonym kierunku (faza ruchoma, układ rozwijający). W TLC faza nieruchoma naniesiona jest w postaci cienkiej równomiernej warstewki na płytkę szklaną, arkusik folii aluminiowej czy tworzywa sztucznego. W tej metodzie układ rozwijający „zabiera ze sobą” naniesione na linię startu składniki badanej mieszaniny. Jak daleko one powędrują zależy od ich powinowactwa do fazy stacjonarnej i ruchomej. Jeżeli jakaś substancja ma duże powinowactwo do fazy stacjonarnej („lubi ją”), a małe do fazy ruchomej („nie lubi jej”), to pozostanie w pobliżu linii startu. Natomiast jeżeli jest odwrotnie, będzie przemieszczać się w pobliżu czoła rozpuszczalnika. Chromatografia cienkowarstwowa służy do szybkiej analizy jakościowej. Stosuje się ją głównie do określenia liczby składników w próbce oraz do wykrywania określonego związku w mieszaninie.

Charakterystyka ilościowa dotyczy zazwyczaj określenia ilości konkretnego związku lub związków podobnych strukturalnie (grupy związków). Znów, istnieje wiele metod, różniących się czułością, które można w tym celu wykorzystać. Jedną z nich są oznaczenia spektrofotometryczne. Wykorzystuje się w nich zdolność związków chemicznych do tworzenia barwnych produktów w specyficznej reakcji chemicznej ze specjalnie, indywidualnie dla każdego związku dobranych odczynnikiem.

Grupami przeciwutleniaczy, których obecność w ekstraktach będą wykrywać Asia i Weronika są polifenole, flawonoidy, antocyjaniny, kwasy fenolowe i lipidy rezorcynolowe.